نرخ بیکاری در تابستان تک‌رقمی شد

مهدی جاوید پور‎
نرخ بیکاری در تابستان تک‌رقمی شد و با 2/1درصد کاهش نسبت به فصل بهار به 5/9درصد رسید. گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد؛ در تابستان سال جاری 5/9درصد از جمعیت فعال 10ساله و بیشتر در کشور بیکار بوده‌اند.به عبارت دیگر دومیلیون‌و257هزارو194نفر از جمعیت فعال کشور در تابستان امسال بیکار بوده‌اند.

در بین گروه‌های مختلف سنی کماکان جمعیت 15 تا 24سال بیشترین نرخ بیکاری را داشته و نرخ 9/22درصد برای این گروه سنی برآورد شده است. همچنین بیکاری زنان در گروه سنی 15 تا 24سال با 6/43درصد بیشترین نرخ بیکاری در مجموع گروه‌های مختلف است.
نرخ بیکاری جوانان 15 تا 29ساله نیز حاکی از آن است که 2/20درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده‌اند. این شاخص در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری جوانان 15 تا 29ساله نشان می‌دهد که این شاخص نسبت به فصل مشابه در سال گذشته 9/0درصد و نسبت به فصل قبل دودرصد کاهش پیدا کرده است. براساس این گزارش نرخ بیکاری جمعیت 15ساله و بیشتر نیز 5/9درصد بوده که در این بخش مانند بخش قبلی نرخ بیکاری در زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به روستایی بیشتر بوده است.
بیکاری واقعی چند درصد است
البته این نرخ بیکاری همچنان برمبنای تعاریف دستکاری‌شده در دولت نهم برآورد شده است و مبنای اشتغال افراد طبق این تعریف جدید یک‌ساعت کار در طول هفته است. بر این اساس کارشناسان معتقدند در صورتی که به موضوع اشتغال و نرخ بیکاری حادث‌شده در کشور به‌صورت واقعی نگاه کرده و داده‌ها را براساس واقعیات و نه حدسیات بررسی کنیم به‌خوبی درمی‌یابیم که با نرخ بیکاری بیش از اینها مواجه هستیم.
به عقیده این افراد اولا دولت در سرشماری‌های جدید خود افراد 15سال به بالا را جزو جمعیت شاغل محسوب می‌کند در صورتی که در گذشته جمعیت بالای 10سال در برآورد آمار جمعیت شاغل برآورد می‌شد. دوم آنکه نرخ بیکاری زنان که تقریبا نیمی از جمعیت فعال کشور هستند 50درصد بوده و همچنین در درجه سوم هم می‌توان به نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان اشاره کرد که بیش از 30درصد است. با احتساب این اعداد به این نتیجه خواهیم رسید که نرخ بیکاری عمومی کشور زیر 20درصد نیست.
2/37درصد نرخ مشارکت اقتصادی
براساس اعلام این مرکز نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت 10ساله و بیشتر کشور 2/37درصد این گروه اعلام شده است. یعنی 2/37درصد از جمعیت در سن کار (10ساله و بیشتر) در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. همچنین نتایج نشان می‌دهد که نرخ مشارکت اقتصادی در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی کمتر بوده است. از سوی دیگر بررسی تغییرات نرخ مشارکتی اقتصادی کل کشور حاکی از کاهش 9/1درصدی این نرخ نسبت به فصل مشابه سال قبل یعنی تابستان 1392 و افزایش 1/0درصد آن نسبت به بهار سال جاری است. جمعیت فعال 10سال و بیشتر کشور نیز در تابستان امسال 23میلیون‌و756هزارو966نفر محاسبه شده است.
سهم اشتغال ناقص کم شد
سهم اشتغال ناقص نشان می‌دهد که 6/8درصد جمعیت شاغل دارای اشتغال ناقص بوده‌اند. این شاخص در بین مردان بیشتر از زنان و در نقاط روستایی بیشتر از نقاط شهری بوده است. همچنین این نرخ در فصل قبل بیش از 9درصد بوده است. سهم شاغلان 15ساله و بیشتر با ساعت کار معمول 49ساعت و بیشتر نشان می‌دهد که 2/40درصد شاغلان به‌طور معمول بیش از 49ساعت در هفته کار می‌کنند. این شاخص که یکی از نماگرهای کار شایسته است نشان می‌دهد در کشور سهم زیادی از شاغلان بیشتر از استاندارد کار می‌کنند. اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی حاکی از آن است که بخش خدمات با 4/47درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده و بخش‌های صنعت با 6/33 و کشاورزی با 19درصد در مراتب بعدی قرار دارند.
فاصله بیکاری استان‌ها 11درصد شد
نرخ بیکاری در 15استان کشور در تابستان امسال تک‌رقمی و به زیر 10درصد رسید ولی با این حال، هنوز هم فاصله بیکاری در بین استان‌ها به میزان 1/11درصد بوده که نشان‌دهنده توزیع نامناسب فرصت‌ها و منابع در کشور است. تهران با 1/5درصد کمترین و خراسان‌شمالی با 2/16درصد بالاترین میزان بیکاری را در کشور دارا هستند. بیشترین نرخ بیکاری در استان خراسان‌شمالی به میزان 2/16درصد و کمترین نرخ بیکاری در تهران به میزان 1/5درصد به ثبت رسیده است. در عین حال، فاصله نرخ بیکاری استان‌ها به 1/11درصد رسید. در بهار سال‌جاری، نرخ بیکاری در 9استان تک‌رقمی و در 23استان نیز دورقمی بوده که این معادله بنا بر اعلام مرکز آمار در تابستان تغییر یافته است.
استان لرستان که همواره طی سال‌های اخیر دارای بالاترین میزان نرخ بیکاری در کشور بوده، در حال حاضر وضعیت بهتری یافته به‌نحوی که طبق اعلام مرکز آمار نرخ بیکاری آن در فاصله بهار تا تابستان به میزان هفت‌درصد کاهش یافته است.
اصفهان با 6/13درصد، البرز با 7/12درصد، ایلام 14درصد، چهارمحال‌وبختیاری با 14درصد، خراسان شمالی 2/16درصد، فارس با 5/11درصد، کرمانشاه با 4/13درصد، کهگیلویه‌وبویراحمد با 16درصد، گیلان با 4/13درصد، لرستان 4/13درصد و مازندران 4/12درصد؛ مجموعه استان‌هایی هستند که دارای بالاترین میزان بیکاری در کشور هستند. آذربایجان غربی با 5/6درصد، تهران 1/5درصد، خراسان‌جنوبی 5/7درصد، خوزستان هشت‌درصد، زنجان با 8/7درصد، کردستان 7/8درصد، کرمان با 3/6درصد، مرکزی با 2/6درصد و همدان نیز با 7/6درصد دارای کمترین میزان بیکاری در کشور هستند.