تا گفتم: در شرایط سخت فعلی، فضا برای کسبوکار فراهم نیست و تولید و اقتصاد گرفتار رکود است...، آقای کارشناس لبخند بر لب حرفم را قطع کرد و با آرامش گفت: «شرایط سخت؟! رکود؟! به اعتقاد من، الان بهترین موقعیت برای کار و تولید است».
به گزارش کارآفرین ناب به نقل از مجله فارس پلاس؛ مریم شریفی: شاید عجیب باشد در روزهایی که همهجا صحبت از رکود بازار و کسادی کسبوکار است، افرادی پیدا شوند که از زاویهای امیدبخش به شرایط بیثبات اقتصادی موجود نگاه کنند. اما جنبوجوش این روزهای مراکز مشاوره کارآفرینی و کسبوکارهای اینترنتی، از فراهم شدن فرصتی برای جهش میگوید.
به یکی از مراکز فعال اینچنینی مراجعه کردهبودم و قرار بود از دغدغه این روزهایمان برای حمایت از جریان کارآفرینی و تولید و تلاش برای پاک کردن غبار ناامیدی از ذهن جوانان جامعه از طریق مرور تجربیات کارآفرینان موفقی که از صفر شروع کرده و در فراز و نشیبهای راه هرگز خسته نشدهاند، برایشان بگویم و از تجربیات ارزشمندشان در حوزه مشاوره کارآفرینی و راهاندازی استارتاپها و معرفی چهرههای موفق در این زمینه بهرهمند شوم. اما تا گفتم: در شرایط سخت فعلی که از نگاه بسیاری از افراد، فضا برای کسبوکار فراهم نیست و تولید و اقتصاد گرفتار رکود سنگینی است...، آقای صداقت، کارشناس این مرکز مشاوره، لبخند بر لب حرفم را قطع کرد و با آرامش گفت: «شرایط سخت؟! رکود؟! به اعتقاد من، الان بهترین موقعیت برای کار و تولید است.»
کاش دولت، فقیرتر شود!
تعجب از نگاهم میبارید که بیآنکه سئوال کنم، گفت: «بگذارید با یک مثال، موضوع را برایتان توضیح دهم. الان دنیا در حالی در حوزه محصولات هنری و سینمایی، تحت تأثیر هالیوود است که اگر بررسی کنیم، در آن کشور خبری از وزارتخانه، سازمانها و ادارههای عریض و طویل فرهنگی و هنری دولتی نیست. حالا بیایید نهادهای فرهنگی هنری را در کشور خودمان مرور کنیم؛ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان امور سینمایی، بنیاد فارابی، حوزه هنری، خانه سینما، موسسه اوج و... آیا حاصل کار اینهمه نهاد فرهنگی و سینمایی که اغلب با بودجههای دولتی فعالیت میکنند، رضایتبخش است؟ ماجرا این است که در این شرایط، بیکیفیتترین آثار هم امکان تولید پیدا میکنند چون بودجههای دولتی بههرحال باید هزینه شود. اما اگر تصدیگری دولت در این حوزه کم شود، نهادهای دولتی کنار بروند و خبری از بودجههای بادآورده نباشد، آنوقت کیفیت، معیار تولید آثار هنری خواهد شد و به دلیل بالا رفتن هزینهها، هر اثر نازلی به مرحله تولید نمیرسد.»
کارشناس مشاوره کارآفرینی در ادامه دست روی یکی از نقاط ضعف صنعت و اقتصاد کشور گذاشت و ادامهداد: «همین خودروسازی ایران را ببینید؛ محصولاتش هیچکس را راضی نمیکند و هیچ توفیق و پیشرفتی ندارد اما در گذر زمان هیچوقت هم آسیب ندیدهاست. چرا؟ چون متکی به دولت است. با وجود تولیدات بیکیفیت و بیاحترامی به مشتریان، هر بار با سروصدا، موفق به دریافت بودجه اضافی میشود و خلاهایش را پر میکند و مدام هم قیمت محصولاتش را افزایش میدهد. حالا اگر دست دولت خالی شود و دیگر نتواند بودجههای بیحساب به آن بدهد، این واحد صنعتی مجبور میشود کار کند و برای بقا، به مشتریان احترام بگذارد و کیفیت محصولاتش را بالا ببرد. بنابراین من از شرایط موجود استقبال میکنم و آرزو میکنم کاش دولت باز هم فقیرتر و سرگرم رفع مشکلات خود شود تا مجبور شود خیمهاش را از روی حوزههای مختلف بردارد و در اجراییات هر کاری دخالت نکند. بهاینترتیب کسبوکارهای کوچک، استارتاپها و کارآفرینان میتوانند نفس بکشند و به دور از رقابت نابرابر با نهادهای دولتی، به فعالیت و تولید بپردازند.»
هرکس مرد کار است، بیاید
«امروز شرایط برای فعالیت واحدهای کارآفرینی و استارتاپها فراهم است اما این به معنی آسان بودن این مسیر نیست. اساساً کارآفرینی، کار پرزحمت و دیربازدهای است و افرادی که اهل دو دو تا چهار تای عقلانی هستند، نباید و نمیتوانند سراغ این حوزه بروند اما خب، دنیا را هم دیوانهها میگردانند دیگر...» آقای مشاور خندید و ادامهداد: «اینکه دنیای راحت و بیدغدغه کارمندی را رها کنی و قدم در حوزهای بگذاری که تو را گرفتار صد جور مشغله و دغدغه ازجمله اجاره کارگاه، حقوق و بیمه کارکنان، مالیات، سود و زیان و... میکند، با عقل منفعتطلب ظاهری سازگار نیست. اما اگر اهل کار و تحقیق، رصد بازار، سنجش نیاز مخاطب و... باشی، موفقیت دور از دسترس نیست. ما در این مرکز، همین مشاورهها را به دوستداران حوزه کارآفرینی و علاقهمندان راهاندازی استارتاپها میدهیم.»
همه حرفها در حوزه کارآفرینی به انگیزه و امید ختم میشود اما این به معنی خوشخیالی و ندیدن واقعیتهای حوزه کسبوکار نیست: «برخلاف برنامههای تلویزیونی و بعضی نهادها که با یک اختراع غیرکاربردی، جوان باانگیزه را تا عرش بالا میبرند و شرایطی غیرواقعی پیش رویش ترسیم میکنند، ما اینجا پنجرهای رو به دنیای واقعی پیش چشم مراجعان و صاحبان ایده باز میکنیم. واقعیتهای حوزه کارآفرینی و الزامات راهاندازی استارتاپها را برایشان تشریح میکنیم و میگوییم: این میدان، میدان سختی است. اگر مرد کاری، بسم الله. بعد از آن، اگر در چند ماه مشاوره، همفکری، تحقیق و بررسی به این نتیجه برسیم که ایده موردنظر مراجعهکننده، کاربردی است و قابلیت اجرایی و تبدیلشدن به یک کسبوکار سودآور را دارد، آن فرد صاحب ایده را به سرمایهگذار معرفی میکنیم تا مقدمات کار فراهم شود. به دلیل همین مشاورهها و هموار کردن مسیر پیشرو و وصل کردن صاحب ایده و سرمایهگذار، به مراکزی مانند مرکز ما، شتابدهنده هم گفته میشود.»
کارشناس حوزه کسبوکارهای اینترنتی به یک نکته مهم هم اشاره میکند: «همه علاقهمندان این حوزه باید توجه داشتهباشند که کارآفرینی و راهاندازی استارتاپها، در طولانیمدت به سود میرسد و نمیتوان انتظار داشت در این حوزه یک شبه ره صد ساله را پیمود. بنابراین باید خودشان را برای یک دوره طولانی کار بدون سود آماده کنند. اما هرکس این دوره را با تدبیر و صبوری بهسلامت طی کند، میتواند منتظر روزهای روشن باشد. جالب است بدانید «توییتر» بعد از 11 سال به سوددهی رسید.»
آنسوی این پیچ تاریخی، آینده روشن است
«درست است که با تشدید تحریمها، کاهش درآمدهای نفتی و افزایش فشارهای اقتصادی، زندگی برای همه ما سخت خواهد شد. ازآنجاکه غالب جامعه ایران به دلیل تکیه بر درآمدهای نفتی، به کار آسان و درآمدهای بیدردسر عادت کردهایم، هضم شرایط پیشرو برایمان دشوار خواهد بود. اما اگر به آینده کشورمان علاقه داریم، باید از این شرایط استقبال کنیم و زحمت و سختیهای رهایی از درآمدهای نفتی را به جان بخریم و با کار و تلاش و صبوری با این جریان همراهی کنیم.» لبخند آقای کارشناس خبر از دورنمایی امیدبخش میدهد: «اگر اهل کار و تحمل سختیها باشیم و برای یک بازه زمانی طولانیمدت برنامهریزی کنیم، پشت این پیچ تند تاریخی، آیندهای روشن در انتظار اقتصاد کشورمان است.»