رحیمی یگانه:
بانکها تاجر شدند
استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی با انتقاد از سیاست های کنترل تورم دولت گفت: برای مهار تورم، مجوز جمع شدن نقدینگی دربانکها داده شد و بانک ها این نقدینگی را به جای تولید به سمت تجارت هدایت کردند.به گزارش تسنیم، اطلاعات منتشر شده در ماههای پایانی سال گذشته از افزایش حجم نقدینگی کشور به رقم هزار هزار میلیارد تومان خبر می داد. در این بین دو دسته تحلیل کلی در مورد این حجم بالای نقدینگی در فضای رسانهای ایجاد شد. عدهای از کارشناسان این میزان نقدینگی را به بمب ساعتی تشبیه کردند و تعدادی دیگر آن را بی خطر و اتفاقا میزان نقدینگی فعلی برای خروج از رکود را ناکافی قلمداد میکردند.
مرتضی رحیمی یگانه استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی و فعال اقتصادی در گفتگو با تسنیم معتقد است عمده حجم نقدینگی در بانکها قرار گرفته است و از طرف مدیران اقتصادی کشور انگیزه لازم برای هدایت این منابع به بخشهای تولیدی وجود ندارد. سالهای زیادی است که حجم نقدینگی کنترل نشده و مساله مربوط به امروز نیست اما با توجه به اهدافی که دولت اعلام کرده بود این مساله عجیب است.یک عامل افزایش حجم نقدینگی، هزینههای دولتی میباشد، که به شدت افزایش یافته است. جدای از بحث آمارها به عنوان مثال حقوقهای بالای مدیران بیمه که اخیرا منتشر شد نشان میدهد که هزینههای دولت افزایش دارد. همچنین بالا بودن نرخ بهره در این زمینه اثرگذار است، امروز نرخ رشد بهره متناسب با نرخ رشد اقتصادی کشور نیست.به هر ترتیب عوامل مختلفی برای افزایش حجم نقدینگی وجود دارد مثل بالا بودن مخارج دولتی، کسری بودجه و غیره، در این بین رشد بدهی بانکهای خصوصی به بانک مرکزی و همچنین بالا بودن نرخ بهره عوامل خطرناکی هستند، که حداقل اثر آن افزایش فاصله طبقاتی در جامعه میباشد.از طرفی باید توجه داشت مهار تورم با هزینه تعطیل کردن تولید مطلوب نیست. اگر چهار بازار سرمایه، پول، کالا و بازار نیروی کار را در نظر بگیرید، میبینیم که کثر این بازارها در وضعیت مناسبی به سر نمیبرند.وی افزود:امروز مشکل اقتصاد نگاه احتیاطی و محافظهکارانه مدیران در اقتصاد است. باید نگرشهای محافظهکارنهای که در سطح کلان وجود دارد کنار گذاشته شود. مساله نرخ بهره یکی از این موارد است. مدیران اقتصادی برای کاهش تورم نرخ بهره را بالا بردهاند اما از طرفی کشور دچار رکود شده است. برای خارج شدن از این فضا باید نرخ بهره کاهش یابد اما با این حالتی که مسئولین با احتیاط عمل میکنند حتی با اینکه مشکلات را میشناسند نمیتوانند تصمیمات اثرگذاری داشته باشند.