هنگامیکه یک استارتاپ محصولی تولید میکند که پیش از آن هرگز وجود نداشته است، حتی با وجود بیشترین سرمایه هیچ تضمینی نیست که مشتریان تولیداتش را رضایتبخش بدانند یا آنها را بهعنوان جایگزینی برای مصارف فعلی خود انتخاب کنند یا حتی حاضر باشند پولی بابت این محصولات بپردازند. برخی دیگر از استارتاپها به خاطر مشکلات اجرایی شکست میخورند، کارمندانشان بیتجربهاند، برندشان هنوز اعتبار خاصی به دست نیاورده است و ساعتها تلاش میکنند تا فقط بتوانند مسیر خود را حفظ کنند. سپس دچار کمبود زمان میشوند و نهایتاً فرومیپاشند.
در سال ۲۰۱۷ شاهد شکست تعدادی از استارتآپهای برجسته بودیم. این شرکتها، از جاوبون (Jawbone) گرفته تا بیپی (Beepi) و ییک یاک (Yik Yak)، قبل از آنکه بهطور کامل تعطیل شوند سرمایه بسیاری جذب کرده بودند. در ادامه سرگذشت ۱۰ شرکت را میبینید که باوجود سرمایهگذاری بسیار بالا طی دهماهه اول سال ۲۰۱۷ تعطیل شدند.
این شرکتها درمجموع ۱/۷ میلیارد دلار سرمایه از بانکها و سرمایهگذاران مخاطره پذیر جذب کردند. البته درنهایت همهچیز از بین نرفت. چرا که تجربیاتی به دست آوردند و درسهایی آموختند. سرمایهگذاران، تولیدکنندگان، بازاریابها و فروشندگان، با دانشی که تنها با کار کردن در یک استارتآپ پرتلاش به دست میآید، پیشرفت میکنند.
هنوز چند ماهی از سال ۲۰۱۷ باقیمانده است و استارتآپهای دیگری هم تا پایان سال شکست خواهند خورد. اما با شکست شرکتها، روحیه کارآفرینی بیشتر و بیشتر میشود.
۱ـ بیپی (Beepi)
زمان تعطیلی: فوریه ۲۰۱۷
طی ۵ دوره از ۳۵ سرمایهگذار ۱۴۸/۹۵ میلیون دلار سرمایه جذب کرد.
بیپی را میتوان یک کتاب درسی دانست. ماجرای بیپی ماجرای استارتآپی با یک ایده خوب است: بازاری برای آنهایی که ماشینهای دستدوم میخرند و میفروشند. تمام امور مربوط به بررسی و تحویل خودرو به مالک جدید توسط بیپی انجام میشد و بدین ترتیب نیازی به هزینههای سربار و حقالعمل دلالان خودرو نبود. عملکرد شرکت هم بسیار منجسم بود و ارائه خدمات عالی به مشتری یکی از نقاط قوت فروش این شرکت بود. اما درنهایت شرکت دچار مشکل شد.
ارزش شرکت طی دورهای قبلی سرمایهگذاری، ۵۶۰ میلیون دلار برآورد شده بود. این شرکت از ۳۵ سرمایهگذار، سرمایه جذب کرده بود.
اما به نقل از یکی از منابع، بیپی بر اساس اولویتهای نادرستی اداره میشد. یکی از کارمندان سابق این شرکت میگوید زمانی که تعداد کارمندان بیپی در اوج خود بود و ۳۰۰ کارمند داشت (یعنی پیش از آنکه در ماه دسامبر بعد از مناقصه برای فروش شرکت به Fair.com، شرکت۲۰۰ نفر را اخراج کند) ماهانه ۷ میلیون دلار هزینه میکرد.
۲ـ Home Hero
زمان تعطیلی: فوریه ۲۰۱۷
طی ۳ دوره از ۷ سرمایهگذار۲۳/۰۲میلیون دلار سرمایه جذب کرد
بعدازآنکه شرکت Home Hero در فوریه ۲۰۱۷ در مناقصه برای عرضه تجهیزات غیرپزشکی جهت مراقبت از بیماران در منزل با شکست روبرو شد، تعطیل گردید. کایل هیل، مدیرعامل این شرکت، در پستی در یکی از رسانهها مینویسد دلیل از دست رفتن هویت اصلی شرکت، استفاده از کارمندان W2 بهجای پیمانکاران ۱۰۹۹ به عبارتی «کسبوکار استخدامی سطح پایین» است.
این شرکت ۲۳ میلیون دلار سرمایه جذب کرد. کار این شرکت این بود که پرسنل مراقبت در منزل را با خانوادههایی که به آنها نیاز داشتند، مرتبط سازد. در همین راستا، شرکت با بیمارستانها همکاری کرد و خدمتی را راهاندازی نمود که به مردم در پایش سلامت اعضای خانوادهشان که تحت مراقبت پرسنل HomeHero هستند، کمک میکرد. هدف نهایی، کار مستقیم با شرکتهای بیمه بود که میتوانست به پوشش هزینه خدماتی چون HomeHero کمک کند تا ریسک بستری شدن بیماران کاهش پیدا کند. ولی چنین اقدامی نیز به نجات شرکت کمکی نکرد.
۳ـ Auctionata
زمان تعطیلی: فوریه ۲۰۱۷
طی ۶ دوره از ۱۵ سرمایهگذار ۹۵/۶۵ میلیون دلار سرمایه جذب کرد.
Auctionata بعدازآنکه در جذب سرمایه مورد انتظارش موفق نشد، کسبوکارش را تعطیل کرد. این شرکت قبلاً از زمان تأسیسش در سال ۲۰۱۲ توانسته بود ۹۵ میلیون دلار سرمایه جذب کند. این شرکت در زمینه حراج آنلاین و زنده آثار هنرمندان و عتیقهجات و کلکسیون فعالیت میکرد.
حراجهای زنده یکی از آرزوهای همیشگی بسیاری از افراد در دنیای هنر بوده است. چنین کاری این پتانسیل را دارد که به یک کسبوکار فیزیکی منتهی شود و انواع دیگری از حراج و مزایده را برای طیف وسیعتری از مخاطبان در برگیرد و درنتیجه افزایش مخاطبان، فروش اقلام نیز افزایش مییابد. اما تلاشهای اولیه این شرکت در حراجهای زنده آنلاین، نتوانست به آمار تخمین زدهشده دست پیدا کند و این مسئله بهواسطه سرعت و پهنای باند ضعیف و بسیاری از مسائل دیگر مشکلآفرین شد.
این شرکت قبل از تعطیلی با Paddle8 ادغام شد که همین مسئله باعث شد شرکت بتواند از زمان تأسیسش در سال ۲۰۱۱ ، ۴۴ میلیون دلار جذب کند.
۴ـ Quixey
زمان تعطیلی: می ۲۰۱۷
طی ۴ دوره ۱۶۴/۹ میلیون دلار سرمایه جذب کرد.
Quixey بهعنوان یک شرکت فعال در زمینه جستجوی اپلیکیشنهای موبایلی در Mountain View فعالیت خود را آغاز کرد، اما بعدها شعب خود را افزایش داد و به ساخت دستیار دیجیتال اپلیکیشنها مشغول شد. این شرکت ۱۶۴/۹ میلیون دلار سرمایه جذب کرد و حتی یکبار ارزش آن به ۶۰۰ میلیون دلار رسید. بااینحال زمانی که شرکت دستیار دیجیتال خود را میساخت، شرکتهایی مانند اپل و گوگل و استارتآپهایی مانند ویو (Viv) (که بعدها توسط سامسونگ خریداری شد) هم به این کار مشغول شدند.
یکبار هم این شرکت تبلیغ کرد که میتواند به کاربران کمک کند تا محتوا را درون اپلیکیشنهایشان پیدا کنند و یک فناوری را معرفی کرده که میتواند کاربران را مستقیماً از نتایج جستجوی اینترنتی به اقداماتی شخصی مانند نشان دادن دوستان نزدیک در فیسبوک یا دستیابی به پلی لیست شخصیشان در Spotify هدایت کند.
۵ـ Yik Yak
زمان تعطیلی: می ۲۰۱۷
طی ۳ دوره از ۹ سرمایهگذار ۷۳/۵ میلیون دلار سرمایه جذب کرد.
Yik Yak یک شبکه اجتماعی ناشناخته است که زمانی بسیار محبوب بود. این شبکه در می ۲۰۱۷ تعطیل شد. بدیهی است محتوای نامناسب و آزاردهنده باعث شد تجربه این اپلیکیشن برای دیگران ناخوشایند شود. به گزارش TechCrunch تا پایان سال ۲۰۱۶ تعداد دانلودها توسط کاربران در مقایسه با دوره مشابه در سال ۲۰۱۵، ۷۶ درصد کاهش یافت و شرکت بهتدریج کارمندانش را اخراج کرد.
این اپلیکیشن با مشکلاتی مواجه شد که برای هر انجمن که به کاربران اجازه ناشناس ماندن و چت با یکدیگر میداد، انتظار میرفت. همه نوع پیام نامناسبی در این شبکه به چشم میخورد و حتی برخی از مدارس استفاده از آن را ممنوع کردند. درنتیجه آنهمه سرمایه و کمک در سرتاسر جهان هم نتوانست به این اپلیکیشن کمک کند تا جایگاه خود را حفظ کند. به نقل از Crunchbase ، Yik Yak از زمان تأسیسش در سال ۲۰۱۳ توانسته بود ۴/۷۳ میلیون دلار سرمایه جذب کند و در سال ۲۰۱۴ ، یعنی در روزهای طلایی این شرکت، ارزش آن به حدود ۴۰۰ میلیون دلار رسیده بود.
۶ـ Sprig
زمان تعطیلی: می ۲۰۱۷
طی ۴ دوره از ۲۶ سرمایهگذار، ۵۶/۷ میلیون دلار سرمایه جذب کرد.
Sprig، استارتآپی که در زمینه پخت و تحویل غذا فعالیت میکرد، در سال ۲۰۱۷ تعطیل شد. این شرکت از زمان تأسیسش در سال ۲۰۱۳ توانسته بود ۵۶/۷ میلیون دلار سرمایه جذب کند تا غذاهای سالم و بهداشتی مخصوص خودش را طبخ و عرضه نماید. Sprig در ماههای آخر عمرش چندین استراتژی جالب را هم آزمایش کرد.
این شرکت انعام را هم به مزایای خود اضافه کرد. کارمندانش را تماموقت استخدام میکرد درحالیکه بیشتر رقبا از کارمندان قراردادی استفاده میکردند. گاگان بیانی، مدیرعامل و یکی از نویسندگان سابق TechCrunch در ماه ژانویه به ما گفت Sprig فکر میکرد با این کار میتواند در حفظ مشتریان بهتر عمل کند.
۷ـ Jawbone
زمان تعطیلی: جولای ۲۰۱۷
طی ۱۴ دوره از ۱۹ سرمایهگذار ۵۹۰/۸ میلیون دلار سرمایه جذب کرد. ۴۰۰ میلیون سرمایه نیز از طریق وام تأمین کرد.
شرکت Jawbone بعد از چند سال دستوپا زدن برای باقی ماندن در بازار فناوریهای پوشیدنی، درنهایت در جولای ۲۰۱۷ بهتدریج شروع به انحلال کرد.
این سرانجامی بود که برای Jawbone مدتها طول کشید و درواقع از اواخر دهه ۱۹۹۰ شروعشده بود. در همان سال که ما تغییر گرایش کسبوکار این شرکت را گزارش دادیم، اسپیکرهای Jambox این شرکت، که زمانی حرف اول را میزدند، مدتی بود که از دور خارجشده بودند. همچنین به نظر میرسد با ادامه افول صنعت فناوریهای پوشیدنی، این شرکت متحمل ضربه سنگینی شده است.
درمجموع، به نظر میرسد این شرکت طی این سالها از منابع گوناگونی همچون Andreessen Horowitz, Sequoia, Kleiner Perkins, JP Morgan, Mayfield ، و Khosla و نیز چند بانک سنتی مانند BlackRock که وام اعطا میکنند، حدود ۹۵۱ میلیون دلار سرمایه جذب کرده است. البته همه این سرمایهها نابود نشدهاند. تزریق سرمایه از طرف یک سرمایهگذار جدید و گمنام کمک کرده است تا در پس این شرکت، کسبوکار جدیدی به نام Jawbone Health Hub شکل بگیرد.
۸ـ Hello
زمان تعطیلی: ژوئن ۲۰۱۷
طی ۴ دوره از ۷ سرمایهگذار ۴۰/۵۱ میلیون دلار سرمایه جذب کرد.
این شرکت که سازنده دستگاه دنبال کننده خواب (sleep tracker) با مارک Sense بود، در ماه می ۲۰۱۷ بعد از جستجو برای خریدار، تعطیل شد.
در یک دوره سرمایهگذاری در سال ۲۰۱۵ ارزش این شرکت بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون دلار برآورد شد. در همان زمان شرکت ۴۰ میلیون دلار در یک دوره سرمایهگذاری به رهبری تماسک جذب کرد. همچنین شرکت برای اولین محصولش ۲/۴ میلیون دلار از طریق کیک استارتر جذب کرد. پسازآن، شرکت تلاش کرد ویژگیهای جدیدی را به محصولاتش اضافه کند. مثلاً سال گذشته محصولی تولید کرد که قابلیت تشخیص صدا داشت. قیمت این محصول ۱۴۹ دلار تعیین شد.
دستگاه دنبال کننده خواب شرکت Hello با دستگاههای دیگر تفاوت داشت، چرا که نیازی نبود روی مچ بسته شود، بلکه در گوشهای از اتاق قرار میگرفت و یک ردیاب کوچک داشت که داخل بالش قرار میگرفت. امروزه دستگاههای دنبال کننده خواب بهطور فزایندهای به یکی از اجزای دستگاههای دنبال کننده سلامت و فیتنس تبدیلشدهاند، بهگونهای که در iOS قابلیت «زمان رفتن به رختخواب» هم اضافهشده است.
۹ـ Pearl
زمان تعطیلی: ژوئن ۲۰۱۷
طی ۱ دوره از ۴ سرمایهگذار ۵۰ میلیون دلار سرمایه جذب کرد.
شرکت Pearl در سال ۲۰۱۶ با محصولش که یک دوربین عقب بود و در کاور پلاک ماشین جاسازی میشد وارد بازار شد. اما یک سال بعد در ژوئن ۲۰۱۷ تعطیل شد هرچند که طی این مدت ۵۰ میلیون دلار سرمایه جذب کرده بود. این شرکت توسط تیمی از مهندسان سابق اپل تأسیسشده بود و به گفته برخی، بهترین دوربینهای عقب را تولید میکرد. اما قیمتی که شرکت برای محصولش تعیین کرده بود، ۵۰۰ دلار بود که واضح است برای خریداران بسیار گران محسوب میشد، بخصوص که تقریباً تمامی خودروها بهطور استاندارد دوربین عقب داشتند.
۱۰ـ Juicero
زمان تعطیلی: سپتامبر ۲۰۱۷
طی ۴ دوره از ۱۷ سرمایهگذار ۱۱۸/۵ میلیون دلار سرمایه جذب کرد.
شرکت Juicero ۱۶ ماه بعد از تأسیسش تعطیل شد. این شرکت توانسته بود از سرمایهگذاران خطرپذیر برجستهای همچون Google Ventures، Kleiner Perkins و حتی Campbell Soup Company بیش از ۱۱۸ میلیون دلار سرمایه جذب کند.
بااینحال شرکت بعد از مقالهای در Bloomberg بهشدت متضرر شد. این مقاله نوشته بود که بستههای انحصاری آبمیوه این شرکت نیازی به دستگاههای ۴۰۰ دلاری ندارند و میتوان آنها را با دست فشرد.
برخی از سرمایهگذاران خطرپذیر با توجه به محبوبیت فنجانهای قهوهخوری Keurig به دنبال لوازم دیگری بودند که بتوانند فروش بالایی داشته باشند. فروش آبمیوه گیریها بهتدریج رو به افزایش بود و ایده شرکت Juicero این بود که با استفاده از آن مردم راحتتر میتوانند در خانه آبمیوه درست کنند. اما هزینههای اولیه دستگاه آن بسیار بالابود و مردم ناچار بودند هزینهای اضافی بدهند و بستههایی با قابلیت پر شدن مجدد بخرند. درحالیکه میتوانستند بهسادگی میوه تازه خریداری و از آن آبمیوه بگیرند.
منبع: techcrunch.com
ترجمه: مرکز توانمندسازی و تسهیلگری کسبوکارهای نوپای فاوا