گزارش برنامه توسعه سازمان ملل متحد
شاخص توسعه منابع انسانی در سال 2014
برنامه توسعه سازمان ملل مطابق روال سالانه، اقدام به انتشار گزارش شاخص توسعه منابع انسانی کرده است.اين گزارش‌ها ازسال 1990 تاکنون بصورت سالانه برای کشورهايي که برای بررسی دراين طرح اعلام آمادگی و مشارکت داشته‌اند، تهيه می‌شود.
اين گزارش با موضوع «ترقی پایدار بشر: کاهش آسیب‌پذیری‌ها و افزایش جهش‌ها»، حاوی موارد بسيار مهمی درخصوص کليه کشورها ازجمله کشور عزيزمان ايران است.
گزارش سال‌جاری نشان می‌دهد روند جهانی شاخص توسعه منابع انسانی مثبت است، اما به دليل بروز بلايای طبیعی، برخی منازعات بین کشورها وضعيت زندگی، معیشت و توسعه نياز به بهبود دارد. نتايج اين گزارش بر رويکرد يکپارچگی و بهم پيوستگی کشورهای جهان تاکيد دارد و دقيقا در کشورهايي که رفتارهای انفعالی نسبت به ديگر کشورها وجود دارد، ميزان آسيب‌پذيری بيشتری در توسعه منابع انسانی مشاهده می‌شود.
يکی از موارد مهم اشاره شده در اين گزارش ميزان آسيب‌پذيری در دوره‌های مختلف زندگی است. برای مثال ميزان آسيب‌پذيری در 1000 روز اول زندگی يک کودک، دوران فعاليت کاری افراد و دوران کهولت و بازنشستگی به‌صورت جداگانه بررسی می‌شود. اين گزارش حاوی توصيه‌های مهمی برای پيشگيری از بحران‌های قابل پيش‌بينی در ارتباط با آسيب‌پذيری انسانی است.
چه افرادی در معرض آسيب‌پذيری قرار دارند؟
بيشتر افراد آسيب‌پذير در جهان، در معرض شوک‌های ناشی از بروز بلايای طبيعی، بحران‌های مالی و اقتصادی، درگيری‌های مسلحانه و مشکلات مزمن اجتماعی، اقتصادی و زيست محيطی هستند. با وجود اينکه گزارش حاضر نشان‌دهنده کاهش فقر در سال 2014 است، اما متاسفانه هنوز بيش از 2/2 ميليارد نفر در جهان فقير هستند يا نزديک به شرايط فقر زندگی می‌کنند.
پيام‌های کليدی گزارش
پيام اول- آسيب‌پذيربودن، توسعه منابع انسانی را تهديد می‌کند مگر اينکه به‌طور نظام‌مند و با تغيير سياست‌های کلان و هنجارهای اجتماعی به‌طور نظام‌مند مورد توجه قرار گيرد.
پيام دوم- سياستگذاری‌های کلان بايد همراستا با ارتقای قابليت‌ها و حمايت از افراد آسيب‌پذير در هر کشور باشد. انتخاب مواضع و سياست‌های صحيح می‌تواند از آسيب‌پذيری افراد جوامع پيشگيری کند.
پيام سوم- برای هر فردی از جوامع بايد حق ادامه تحصيل، مراقبت‌های بهداشتی و دريافت ديگر خدمات اساسی را قائل بود. اين اصل کلی به ويژه برای افراد در معرض آسيب در اولويت است.
پيام چهارم- حمايت اجتماعی جهانی از جوامع در معرض آسيب‌های توسعه انسانی، به بهبود وضعيت کلی از نظر توسعه انسانی و اقتصادی در دنيا کمک می‌کند.
پيام پنجم- اشتغال‌زايي يک هدف مهم سياسی در تمام جوامع توسعه يافته است، چرا که بيکاری به‌عنوان عاملی ريشه‌ای در بروز بسياری از آسيب‌های جدی در جوامع است.
پيام ششم- اثرات بروز بحران‌های آسيب‌پذيری در توسعه منابع انسانی با آمادگی و بهبود تلاش‌های هدفمند تا حد قابل ملاحظه‌ای قابل کنترل و کاهش است.
پيام هفتم- آسيب‌پذيری‌های توسعه منابع انسانی در سطح جهانی نياز به اراده جمعی و در سطح بين‌المللی دارد. مواردی مانند آلودگی‌های زيست‌محيطی، درگيری‌ها و منازعات، تغييرات آب و هوايي و بحران‌های اقتصادی به مرزهای کشورها وابسته نيست و تنها می‌تواند با اراده و تصميم جمعی جوامع برطرف شوند. برای بهبود جدی در شاخص توسعه منابع انسانی تلاشی جهانی نياز است.
جايگاه ايران در گزارش شاخص توسعه منابع انسانی 2014
کشور ايران با دو پله بهبود نسبت به سال گذشته در جايگاه 75 از ميان 185 کشور و در دسته‌بندی کشورهای با توسعه منابع انسانی بالا است.
هرچند که ممکن است گزارش سالانه شاخص توسعه منابع انسانی جنبه کلان داشته و از پيچيدگی و جزئيات زيادی برخوردار باشد، اما به نظر می‌رسد با تعمق به آن می‌توان برنامه‌ريزی‌های بسيار خوبی در سطح کلان و حتی در سطح بنگاه‌های خصوصی متمرکز بر مباحث توسعه منابع انسانی داشت. متن کامل اين گزارش از سايت رسمی برنامه توسعه سازمان ملل متحد به آدرس http://hdr.undp.org در دسترس است.
